سایت قدرتی طراحی
اس ام اس و جوک طنز و باحالسایت قدرتی طراحی
اس ام اس و جوک طنز و باحالطول عمر و درمان و تشخیص انواع فلج مغزی در کودکان و بزرگسالان
فلج مغزی
طول عمر و درمان و تشخیص انواع فلج مغزی در کودکان و بزرگسالان در دسته پزشکی و سلامت سایت علم سرا
همانطور که میدانید فلج مغزی یک بیماری نیست بلکه دسته‌ای از بیماری‌ها است که به علت آسیب به مغز به وجود می‌آید. این آسیب‌ها ممکن است در زمان جنینی یعنی قبل از تولد، به مغز بچه وارد شود. ممکن است در حین زایمان و یا حتی ممکن است در یک سال اول زندگی بچه که مغز وی بسرعت در حال رشد است ایجاد شوند.
توضیحاتی در مورد فلج مغزی
فلج مغزی که در انگلیسی به آن cerebral palsy می گویند گروهی از اختلالات حرکتی دایم ولی غیر پیشرونده هستند که به دلیل ناهنجاری‌های مادرزادی یا اسیب‌های وارده بر مغز در مراحل اولیه تکامل ایجاد می‌گردند. تعدادی از اینان فقط نقص حرکتی دارند و اختلال دیگری ندارند ولی در سایر بیماران علایم احتمالی همراه این اختلالات، مشکلات یادگیری، شنیدن، دیدن و تشنج است. وضعیت هوش بسته به محل آسیب متغیر است و بعضی از این کودکان از نظر هوشی با استعدادند. فلج مغزی دارای چندین نوع متفاوت است: اسپاستیک (Spastic)، شایعترین نوع که ۷۰ تا ۸۰ درصد موارد را شامل می‌شود در اثر آسیب به نورون‌های حرکتی فوقانی در مسیر پیرامیدال ایجاد می‌شود گاهی دو طرفه‌است حداقل با دو مورد از موارد زیر مشخص می‌شود: الگوی حرکتی غیرطبیعی، افزایش تون(tone) عضلات، رفلکس‌های پاتولوژیک مانند بابنکس و هیپررفلکسی آتاکسیک (Ataxic)، در کمتر از ۵ درصد موارد مشاهده می‌شود به علت آسیب مخچه روی می‌دهد ومشخصات آن عبارت است از وضعیت (posture) غیرطبیعی و فقدان هماهنگی منظم عضلات و یا هر دو دیس کینتیک (Dyskinetic)، ده تا پانزده درصد موارد را تشکیل می‌دهد مشخصه آن الگوهای حرکتی غیرطبیعی و حرکات بدون اراده، کنترل نشده و راجعه‌است هیپوتونیک(Hypotonic) ترکیبی از انواع فوق.در این مطلب از سایت جسارت در مورد علائم و درمان و تشخیص بیماری فلج مغزی در بزرگسالان صحبت میکنیم امیدواریم مورد توجه قرار بگیرد.
دلایل فلج مغزی
شیوع فلج مغزی ۳/۳ در هر ۱۰۰۰ نفر است؛ تقریباً ۸۱ درصد آنها مبتلا به نوع اسپاستیک فلج مغزی هستند. در میان کودکان با فلج مغزی ۸ درصد دچار طیفی از اختلالات مانند اوتیسم و ۳۵ درصد مبتلا به صرع هستند. ۵۶ درصد قادر به راه رفتن به تنهایی و ۳۳ درصد دچار محدودیت حرکتی و یا نا توانی در راه رفتن هستند فلج مغزی توسط آسیب یا ناهنجاری‌های مغزی ایجاد می‌شود. بسیاری از این مشکلات در دوران جنینی رخ می‌دهند اما این اختلال می‌تواند در هر زمان دیگری طی ۲ سال اول زندگی، زمانی که مغز کودک همچنان در حال تکامل است رخ دهد. در بعضی از افراد با فلج مغزی بعلت کاهش سطح اکسیژن (هیپوکسی) بخش‌هایی از مغز آسیب دیده‌اند.
عوامل خطرساز فلج مغزی
توجه داشته باشید که نوزادان زودرس برای بروز فلج مغزی در خطر بیشتری قرار دارند. فلج مغزی در بعضی از کودکان درنتیجه تولد باوزن کمتر از ۱۵۰۰ گرم عوارض حاملگی مانند پلی هیدآمنیوس اکلامپسی، خونریزی در سه ماهی سوم، چند قلویی، پرزانتاسیون غیرطبیعی جنین، تب مادر تشنج یا اختلالت تشنجی در مادر درمان مادر با هورمون تیروئید استروژن یا پرژسترون آنسفالوپاتی هیپوکسیک -ایسکمیک خونریزی مغزی عفونت‌های مغزی (آنسفالیت، مننژیت، ابتلا به ویروس هرپس سمپلکس) ضربه مغزی عفونت در مادر طی دوران بارداری (سرخجه) ایکتر شدید علل نامشخص
علائم فلج مغزی
بیشتر موارد ابتلا به جز موارد خفیف در ۱۸ ماه اول زندگی مشخص می‌شوند. علایم به صورت ناتوانی در رسیدن به استانداردهای حرکتی، وجود اختلالاتی مثل عملکرد حرکتی خشن و نامتقارن و افزایش تون عضلات (hypertonia) یا کاهش تون عضله (hypotonia). علایم بسیار متفاوت است علایم ممکن است خفیف یا شدید باشد و تنها یک نیمه بدن یا هر دو نیمه بدن درگیر باشد. با درگیری بیشتر دست‌ها یا پاها و یا هر ۴ اندام همراه باشد. حرکات غیرطبیعی (نظیر پیچشی، پرشی، جرخشی) در دست‌ها، پاها، بازو، ساق با، این حرکات حین استرس تشدید می‌یابد. لرزش، عدم حفظ هماهنگی و تعادل بدن، عضلات شل بخصوص در حالت استراحت، مفاصل بیش از حد متحرک، کاهش ضریب هوشی، کاهش توانایی یادگیری، اختلال در تکلم، مشکلات شنوایی و بینایی، تشنج، درد بخصوص در بالغین، علایم گوارشی (شامل اختلال در مکیدن شیر، یا غذا خوردن، جویدن، بلعیدن، استفراغ و یبوست، افزایش آبریزش دهان)، روند کند رشد، تنفس‌های نامنظم، بی‌اختیاری ادرار. تعداد و شدت علایم زیر در کودکان دچار فلج مغزی، کاملاً متغیر است: بروز مشکل در مکیدن نوک پستان یا شیشه شیر در همان اوایل شیرخوارگی فقدان تون عضلانی طبیعی (در مراحل اولیه) کندی رشد و نمو (راه رفتن، صحبت کردن) سفتی و اسپاسم عضلات (در مراحل بعدی) درجات متغیری از عقب‌ماندگی ذهنی مشکل در هماهنگی و تعادل بدن کری ژست‌های غیرطبیعی بدن لوچی حرکات بی‌هدف بدن تشنج
پیشگیری فلج مغزی
برای پیشگری از این بیماری ترتیبات مراقبت مناسب را در زمان حاملگی، شروع درد زایمانی، و زایمان فراهم آورید. در زمان حاملگی، رژیم غذایی طبیعی و متعادل داشته باشید. در زمان حاملگی، بدون مشورت با پزشک خود هیچ دارویی مصرف نکنید. به هیچ عنوان الکل ننوشید. در زمان حاملگی، از افراد بیمار و مبتلا به عفونت دوری گزینید.
درمان فلج مغزی
درمان به نوع اختلال عملکردی بستگی دارد درمان‌های فیزیکی و کاردرمانی به نحو مطلوبی وضعیت و حرکات بدنی را تسهیل می‌کند روش‌های درمانی عبارتند از تجویز داروهای خوراکی، تجویز بوتولینیوم، کارگذاری پمپ اینتراتکال باکلوفن جهت درمان اسپاسیته درمان تشنج، اختلالات ارتوپدی، و اختلالات حسی. هیچ راه معالجه‌ای وجود ندارد. اما با درمان مناسب می‌توان به این کودکان کمک کرد. روان درمانی یا مشاوره برای کمک به خانواده کودک برای پذیرش وضعیت کودکشان و کمک کردن به وی برای دستیابی به حداکثر توانایی خود جراحی برای تصحیح مشکلات عضلانی و بدشکلی‌های مربوطه (گاهی) مراقبت در مکان مخصوص نگهداری درازمدت کودکان دچار فلج مغزی شدید (گاهی) با توجه به این که تشخیص زودهنگام مهم است، کودک خود را مرتب برای چکاب پیش پزشک ببرید. تشخیص ندادن فلج مغزی ممکن است باعث شود کودک فرصت وارد شدن به برنامه‌های مخصوص برای به حداکثر رساندن رشد و نمو را از دست دهد. همواره در مورد خود و کودکتان دید مثبت داشته باشید. گاهی نتایج دور از انتظار و خوبی به دست می‌آید. با دیگر والدینی که کودکانشان فلج مغزی داشته‌اند مشورت کنید و از آنها راهنمایی و کمک بخواهید. در مورد برنامه‌های آموزشی و فیزیوتراپی مخصوص این کودکان و نیز گروه‌های حمایتی تحقیق به عمل آورید تا بتوانید به بهترین درمان دسترسی داشته باشید و توانایی‌های کودکتان را به حداکثر برسانید. کاردرمانی بهترین و مؤثرترین شیوه جهت درمان و بهبودی این کودکان است و در صورت صلاح دید کاردرمانگر مربوطه به فیزیوتراپیست محترم مراجعه شود. فیزیوتراپی در درمان این بیماران بسیار موفق بوده و برای درمان تکنیک‌های بسیاری دارد فیزیوتراپیست کنترل سر وگردن .کنترل اندام‌ها ویادگیری نشستن ایستادن .راه رفتن به کودک اموزش می دهند و به او کمک می‌کند وکاردرمان نیز برای فعالیت‌های روزمره مانند لباس پوشیدن به تنهایی حمام و دستشویی رفتن و…را به کودک اموزش می‌دهد
فلج مغزی در کودکان
کودکتان را تشویق کنید تا هر چقدر می‌تواند فعالیت داشته باشد. با انجام فیزیوتراپی، کار درمانی، گفتار درمانی، و استفاده از وسایل مخصوص می‌توان به کودک کمک کرد تا به حداکثر توانایی ممکن دست یابد.
فلج مغزی کودکان چیست
فلج مغزی کودکان به گروهی از اختلالات سیستم عصبی در دوران نوزادی یا ابتدای دوران کودکی گفته می‌شود که تاثیرات مداوم و همیشگی بر حرکات بدن و هماهنگی عضلات بدن می‌گذارد. علت بروز فلج مغزی (بیماری cp) آسیب یا بروز اختلالی در تشکیل قسمت‌هایی از مغز است که موجب می‌شود توانایی مغز در کنترل حرکات بدن و حفظ حالت و تعادل بدن دچار مشکل شود. فلج مغزی ناحیه کنترل حرکات در لایه بیرونی مغز را درگیر می‌کند (به نام قشر مغزی). این قسمت از مغز، دستورات مربوط به حرکات عضلات را صادر می‌کند. در برخی از موارد قشر مغزی در دوران جنینی به طور کامل و طبیعی رشد نمی کند. در برخی دیگر از موارد کودک سالم است اما بر اثر حادثه‌ای در دوران بارداری، در حین تولد یا بعد از تولد، این قسمت از مغز او دچار آسیب می‌شود. در هر دو مورد این آسیب قابل جبران نیست و ناتوانی‌ها و اختلالات ناشی از آن نیز دائمی و همیشگی هستند. فلج مغزی کودکان را نمی‌توان به طور کامل درمان کرد اما با به‌کارگیری روش‌های فیزیوتراپی و توانبخشی فلج مغزی می‌توان توانایی‌های کودک را بهبود بخشید. بسیاری از کودکان می‌توانند با کمک این درمان‌ها، ناتوانی‌های خود را تا حدود زیادی کنترل و مدیریت کنند و در دوران بزرگسالی زندگی مشابه با زندگی نرمال داشته باشند.
نشانه های فلج مغزی در کودکان
کودکان مبتلا به فلج مغزی ممکن است علائم بسیار زیاد و مختلفی داشته باشند از جمله: عدم هماهنگی مناسب عضلات در هنگام انجام حرکات ارادی داشتن عضلات خشک و منقبض با واکنش‌های حرکتی شدید ضعف در یک دست یا یک پا راه رفتن روی پنجه‌ی پا، راه رفتن به حالت خمیده یا راه رفتن به حالت “قیچی” داشتن حالت‌های مختلف حجم عضلانی در بدن مثلا عضلات بسیار خشک و منقبض یا عضلات بسیار شل و افتاده ریختن آب از دهان، مشکل در بلعیدن غذا و مشکلات تکلم داشتن لرزش در بدن یا انجام حرکات غیر ارادی به صورت تصادفی تاخیر در یادگیری توانایی‌های حرکتی مشکل در انجام حرکات دقیق و ظریف مانند نوشتن یا بستن دکمه پیراهن
علل فلج مغزی کودکان
فلج مغزی کودکان بر اثر رشد ناکامل یا غیر طبیعی و یا آسیب رسیدن به بخشی از مغز ایجاد می‌شود که این بخش کنترل حرکات بر بدن را به عهده دارد. این آسیب ممکن است قبل از تولد، در حین زایمان یا بعد از تولد رخ دهد. فلج مغزی ممکن است عوارضی هم روی کودکان داشته باشد. فلج مغزی مادرزادی اغلب کودکانی که به فلج مغزی (cp) دچار هستند، به صورت مادرزادی این بیماری را دارند اما ابتلای آنان به فلج مغزی ماه‌ها یا حتی سال‌ها پس از تولد تشخیص داده می‌شود. فلج مغزی اکتسابی درصد کمی از کودکان به فلج مغزی اکتسابی مبتلا می‌شوند که در این صورت این بیماری بعد از تولد ایجاد می‌شود. برخی از علل ابتلا به فلج مغزی اکتسابی عبارتند از آسیب مغزی طی چند ماه یا چند سال اول زندگی کودک، عفونت مغزی مانند مننژیت باکتریایی و یا آنسفالیت ویروسی، مشکل در جریان خون به مغز، یا ضربه شدید به سر بر اثر تصادفات ماشین، زمین خوردن یا تجاوز به کودک.
انواع فلج مغزی کودکان
دسته‌بندی انواع فلج مغزی بر اساس نوع، شدت و محل بروز اختلالات جسمانی کودک است. پزشکان، بیماری فلج اطفال را بر اساس اختلالات حرکتی کودک بدین صورت تقسیم بندی کرده‌اند: فلج مغزی اسپاستیک: این نوع از فلج مغزی از سایر انواع دیگر فلج مغزی شیوع بسیار بیشتری دارد. بیماران مبتلا به این نوع از CP عضلات منقبض دارند و حرکات آنها حالت غیرعادی دارد. انواع فلج مغزی اسپاستیک عبارتند از: اسپاستیک همی پلژی (Spastic hemiplegia ) که دست و پای یک طرف را درگیر می‌کند. اسپاستیک دی پلژی (Spastic diplegia) در این حالت خشکی و اسپاسم عضلات بیشتر در پاها است و کمتر دست‌ها و صورت را درگیر می‌کند. البته ممکن است کنترل حرکت دست‌ها برای بیمار مشکل باشد. اسپاستیک کوادری پلژی (Spastic quadriplegia) که شدیدترین نوع فلج مغزی اسپاستیک است و معمولا همراه با ناتوانی‌های هوشی متوسط تا شدید همراه است. فلج مغزی دسکینتیک (Dyskinetic) که نشانه‌های آن نوشتن بیمار به صورت آهسته و با کنترل کم و انجام حرکات ناگهانی و غیر ارادی دست و پاها است. فلج مغزی آتاکسی که تعادل و درک عمقی از وضعیت بدن را تحت تاثیر قرار می‌دهد. کودکان مبتلا به این نوع از فلج مغزی هماهنگی عضلانی کمی دارند و به صورت بی ثبات و با پاهای باز راه می‌روند. فلج مغزی از نوع ترکیبی دارای علائم مختلفی است که موجب می‌شود نتوان بیماری را به یک نوع را دسته خاصی نسبت داد.
تشخیص فلج مغزی کودکان
در اغلب کودکان، ابتلا به فلج مغزی طی ۲ سال اول زندگی تشخیص داده می‌شود اما در صورتی که علائم کودک بسیار خفیف و نامشخص باشند، دادن تشخیص صریح و قطعی برای پزشک بسیار مشکل خواهد بود که در این صورت پزشک تست‌ها و آزمایشاتی را برای ارزیابی توانایی‌های حرکتی کودک تجویز می‌کند. تست‌های آزمایشگاهی: این تست‌ها برای بررسی ابتلای کودک به سایر بیماری‌هایی است که احتمالا می‌توانند موجب بروز علائم مشابه به فلج مغزی شوند. سونوگرافی جمجمه که تصاویری از ساختار درونی مغز کودک به دست می‌دهد. سی.تی اسکن که در آن از اشعه ایکس برای نشان دادن شاختار مغز و نواحی آسیب‌دیده آن استفاده می‌شود. ام آر آی که می‌تواند محل آسیب مغزی و نوع آن را مشخص کند.
درمان فلج مغزی کودکان
معمولا در اولین قدم از درمان فلج مغزی کودکان از داروهای خوراکی مانند دیازپام، باکلوفن، دانترولن سدیم و تیزانیدین استفاده می‌شود تا مشکل منقبض بودن عضلات برطرف شود. برای شل کردن برخی عضلات به صورت موضعی نیز از تزریق بوتاکس (بوتولونیوم توکسین) استفاده می‌شود که عصب‌ها را از منقبض کردن زیاد عضلات منع می‌کند. وسایل کمکی وسایل کمکی مانند کامپیوتر، برخی نرم افزارها، آمایشگرهای صدا و کتاب‌های تصویری می‌توانند کمک زیادی در یادگیری توانایی‌های ارتباطی به بیمار مبتلا به فلج مغزی بکنند.
منبع : jesarat